3.7.12

Οι Blitz δεν ξέρουν να τελειώνουν

( Ελιτίστικες ανησυχίες με αφορμή την μία και μοναδική παράσταση τυο Φεστιβάλ που κατάφερα να βρω εισητήρια φέτος)


Οι Blitz δεν ξέρουν να τελειώνουν. Σίγουρα αυτή τη φορά τέλειωσαν καλύτερα και νωρίτερα απ' ότι άλλες φορές. Είναι λογικό για το είδος του θεάματος που παρουσιάζουν, είναι δύσκολο να βρεθεί ένα τέλος. Δεν τους ενδιαφέρει να διηγηθούν μια ιστορία, οπότε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα ακολουθούσαν μια δομή αριστοτελική με αρχή, μέση, τέλος. Οι παραστάσεις τους, χωρίς να είναι απαραίτητα κακές είναι σταχυολογήματα. Το συγκεκριμένο δεν είναι καν μια έρευνα πάνω στον Δον Κιχώτη. Διότι μια έρευνα καταλήγει σε ένα αποτέλεσμα ή αν μη τι άλλο σε ένα ερώτημα, θέτει ένα ερώτημα. Κανένα ερώτημα δεν διαφαίνεται, κανένα αποτέλεσμα, καμία κεντρική ιδέα. Υπάρχει βεβαίως μία κεντρική αίσθηση σε όλη τη διάρκεια της παράστασης - αυτή της βίας του κόσμου, αίσθηση που στηρίζεται με όλα τα μέσα. Κανείς δεν μπορεί βεβαίως να πει πως από την ιδέα του Δον Κιχώτη, από όλο το πλήθος των φαντασιακών σημασιών αυτής της μυθικής πλέον φιγούρας επιλέχθηκε η ιδέα της βίας του κόσμου ως κυρίαρχη σημασία. Όχι πως δεν αποδόθηκε καλά- με επιρροές βέβαια από προηγούμενες παραστάσεις στην Πειραιώς 260, βλέπε Ρόμεο Καστελούτσι- το Κολαστήριο- φωτεινή πινακίδα που δηλώνει τον τόπο της Κολάσεως, το πλήθος των κολασμένων (ανάμεσα στους και παιδιά ) επί σκηνής.
Το θέμα είναι ότι πρόκειται μάλλον για μια σκηνοθετική ερμηνευτική ευκολία με στόχευση να γίνει ένα θέαμα επίκαιρο που να μιλάει στο τώρα για το τώρα. Την βία όμως, αυτή την άμεση και ωμή, των κουκουλοφόρων, επί παντός αθώου, που είδαμε στη σκηνή, τη βλέπουμε πια καθημερινώς. Από μόνη της δε λέει κάτι περισσότερο από το δελτίο των 8. Και σαν να ήταν αυτή το θέμα και όχι ο Δον Κιχώτης. Ποια η θέση του Δον Κιχώτη σ' αυτόν τον κόσμο της βίας, αν δεχθούμε ότι αυτό είναι το κυρίαρχο γνώρισμα του κόσμου του?  Ούτε κι αυτό το βλέπουμε καθόλου. Γιατί ο  Δον Κιχώτης δεν μετριέται με μία βία εξόφθαλμη και πραγματική. Μετριέται με τη βία του κοινού τόπου, της ανθρώπινης βλακείας, της στεγνής λογικής. Σύγκρουση υποδόρια, δεν την αποδίδουν οι πυροβολισμοί και τα disaster show επί σκηνής. 

Έχουμε βεβαίως συνηθίσει σε τέτοια θεάματα - σταχυολογήματα- συμφυρμό αυτοσχεδιασμών και συλλογής πηγών. Οι Blitz απλά εκθέτουν πιο πολύ το υλικό τους, τον τρόπο τους, εκθέτουν τις πηγές τους, λεζάντες πετάγονται πάνω σε ιστορικά ή μη πρόσωπα διαφορετικών εποχών. Κι είναι σα να googlάρει κανείς το λήμμα Δον Κιχώτης υπό την συνεχή υπόκρουση ένος ήχου ανησυχαστικού και βίαιου. Τίμια βεβαίως η παράθεση των πηγών και οικεία όπως το σερφάρισμα στο δίκτυο. Έτσι φαίνεται να διαμορφώνεται το θέατρο της νέας εποχής, καθώς ο εγκέφαλος μας είναι εκπαιδευμένος έως εθισμένος στην διάσπαση και την αποσπασματικότητα. Στο τέλος όμως όλοι θέλουμε κάτι να βγει, ένα ελάχιστο νοήματος ή αίσθησης (νοήματος που συλλαμβάνεται χωρίς τη συνδρομή της λογικής, μόνο μέσω της εμπειρικής προπαίδειας στον κόσμο) , αλλιώς το μόνο που μένει  είναι μια ζαλάδα κι ένας πονοκέφαλος.
Είναι λοιπόν αυτό το μέλλον του θεατρικού έργου, ακολουθώντας την εξέλιξη της ανθρώπινης αντιληπτικότητας? Είναι αυτή κι η μοίρα των κλασικών? Θα βλέπουμε δηλαδή τον Σαίξπηρ εμπλουτισμένο με υποσημειώσεις, ανάμεσα στα παραληρήματα του Άμλετ θα διαβάζουμε τι είπανε γι' αυτόν τα νέα, η ιατρική κι η ψυχιατρική, θα ξεπετάγονται λήμματα απ'τη wikipedia σε κάθε του ατάκα?  Θα 'χει άραγε πιο πολύ ενδιαφέρον? Θα καταλάβουμε καλύτερα ποιος ήταν αυτός ο απελπισμένος πρίγκιπας απ' ότι αν τον δούμε να μιλάει μοναχός (με τα  λόγια που του δάνεισε ο Σαίξπηρ)? Έτσι μάθαμε εμείς η καινούρια γενιά τον κόσμο. Γνωρίζουμε τον κόσμο μέσα από όσα γράφονται γι' αυτόν και όχι δια της αμέσου επαφής. Δεν έχουμε μάθει να ακούμε τον κόσμο να μιλάει για τον εαυτό του. Δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη φωνή του. Οι Blitz λοιπόν φτιάχνουν ένα θέαμα γι' αυτήν την καινούρια γενιά. Δεν αφήνουν το δρώμενο να μιλήσει από μόνο του για τον Δον Κιχώτη- (ίσως να μην έχει και κάτι να πει, πολλές φορές μες στη φλυαρία των ανθρώπων το αληθινό συμβάν χάνεται, μένει μόνο η φλυαρία.)  Παρεμβαίνουν μ' ένα σωρό φωνές και μιλάνε γι' αυτόν. Μ' έναν τρόπο οικείο βεβαίως και γνωστό.
Η θέση μας  εδώ δεν είναι αν το θέαμα είναι καλό ή κακό, αλλά ποιος τρόπος μας ταιριάζει. Προτιμάτε να διαβάσετε τα πάντα για την Τζοκόντα για να την κατανοήσετε ή προτιμάτε να σταθείτε μπροστά της και να την αφήσετε να σας χαμογελάσει?

[Εν τέλει την τόση επίδειξη βίας, αν και καλά ενορχηστρωμένη, και αν και κέρδισε πολλούς, εγώ τη βρίσκω φτηνιάρικη λόγω της τόσο άμεσης σχέσης με την πραγματικότητα και λόγω αντιγραφής. Αλλά τόσα και τόσα δεν έχουμε δει? Ας είμαστε λιγάκι επιεικείς ]


[Επίσης αν δεν βρήκατε εισητήρια για τις ξενόφερτες παραστάσεις του φεστιβάλ- ουδεμία στενοχώρια - θα τις δείτε παιγμένες σε δυο τρία χρόνια από θίασο ελληνικό]

0 Kommentarer:

Δημοσίευση σχολίου